Dywany perskie

Powyżej wymieniono szereg nazw perskich dywanów. Dla uproszczenia, zaprezentowane są one w kolejności alfabetycznej. Pisownia perskich nazw nie jest jednoznaczna, w zależności od tego, czy stosowane są nazwy spolszczone czy też różne warianty transkrypcji angielskiej. Na przykład, miasto Kom zapisywane jest również jako Q'um, Qom lub Ghom.

Wybrane ważne ośrodki produkcji perskich dywanów.

Persja, jak dawniej nazywano Iran, zachwyca świat najwspanialszą kulturą tkania dywanów. Będąca narodowym dziedzictwem sztuka tkacka i barwierska jest tu wciąż kultywowana, a dywany wytwarzane są w wielu stylach i rozmiarach. Tureckojęzyczni tkacze wykorzystują najczęściej symetryczne węzły tureckie, zwane teżwęzłami typu Giordi, podczas gdy perskojęzyczni rzemieślnicy stosują najczęściej asymetryczne węzły perskie, zwane węzłami Senneh.Dywany produkowane w Iranie nazywane są od nazw miejscowości, w których są wytwarzane, na przykład Hamadan, Meszhed, Kerman, Sziraz i Bidżar. Dywany nazywane są również nazwami różnych grup etnicznych, takich jak Kaszkajów.

Płaskorzeźba z okresu imperium Sasanidów, niedaleko starożytnego perskiego miasta Persepolis, około 90 km na północny wschód od Sziraz.

Iran

Iran jest jednym z największych krajów Bliskiego Wschodu i rozciąga się niczym most pomiędzy wschodem i zachodem. Jedwabny szlak przecinał kraj, a karawany przewoziły nie tylko towary, ale również były źródłem nowych idei, które rozpowszechniały się wśród całego narodu. Do roku 1934 kraj oficjalnie nazywał się Persja. Podczas rządów pierwszej wielkiej dynastii perskiej (Achemenidzi, 550-330 r. p.n.e.), imperium rozciągało się od Etiopii do Indii i od Bosforu do Amu-darii.Najsłynniejszymi, spośród wielu, władcami dawnej Persji byli Dariusz i Kserkses. Historia Persji była niezwykle dramatyczna, władcy przychodzili i odchodzili. Zarówno Dżyngis-chan jak i Timur Chromy byli władcami Persji.

Podczas okresu rządów dynastii Safawidów, zwłaszcza za rządów Szacha Abbasa I Wielkiego, który panował w latach 1587-1629, sztuka, architektura i rękodzieło były szczególnie rozwijane. Isfahan stał się nową, potężną stolicą kraju. Naturalne bogactwa kraju, takie jak ropa naftowa i minerały budziły zainteresowanie np. Rosjan i Brytyjczyków, a w XX wieku również Amerykanów. W roku 1979 kraj został ogłoszony republiką islamską. Największym źródłem dochodów jest obecnie eksport ropy naftowej, lecz biorąc pod uwagę liczbę zatrudnionych, dominuje wytwórstwo dywanów. Miliony Irańczyków zaangażowanych jest, w różnej mierze, w produkcję dywanów: w hodowlę owiec, strzyżenie, przędzenie, barwienie, tkanie, pranie, naprawy i sprzedaż.

Kopuła pięknego meczetu w Isfahan.

Kraj pokrywa obszar 1,6 miliona kilometrów kwadratowych. Populacja Iranu liczy łącznie ponad 70 milionów ludzi. Większość z nich ma pochodzenie perskie, a do najważniejszych mniejszości należą Azerowie, Kurdowie i różne plemiona koczownicze (nomadzi). Przez obszar kraju ciągną się dwa łańcuchy górskie. Od granicy z Turcją do południowych brzegów Morza Kaspijskiego biegnie pasmo Elbrusu z wygasłym wulkanem Demawend i z najwyższym szczytem o wysokości 5 671 metrów nad poziomem morza. W zachodnim Iranie, w kierunku od północnego zachodu na południowy wschód, ciągną się góry Zagros, których szczyty sięgają ponad 4000 metrów.

Zaratusztrianistyczny symbol Faravahar (Farohar) na Świątyni Ognia w Jazd.
Przyroda Iranu ma różne oblicza, od pustyni do obszarów zieleni.
Na północy Iranu rozciągają się Góry Elbrus.

Dwie ogromne pustynie, Wielka Pustynia Słona i Pustynia Lut dominują w środkowej części kraju. Stolica Iranu, Teheran, ma 12 milionów mieszkańców. Inne duże miasta to Meszhed, Tebriz, Isfahan i Sziraz. Dla każdego, kto odwiedzi Iran, szybko staje się jasne, że dywany grają ważną rolę w życiu społeczeństwa. W dużych miastach sklepy z dywanami stoją niemal jeden przy drugim. Na ulicach widzi się małe ciężarówki załadowane dywanami w drodze na bazary. Krosna, narzędzia tkackie i przędza są sprzedawane praktycznie wszędzie. Na wsiach warsztaty tkackie widzi się zarówno w domach, jak i ustawione na zewnątrz. Czasem ktoś rozkłada dywan na drodze i czyści go wodą i szczotką. Dla wielu ludzi Zachodu dywany perskie są synonimem dywanów orientalnych. Jest to oczywiście nieprawda, ale ten błąd jest usprawiedliwiony, biorąc pod uwagę wpływ dywanów perskich na przemysł dywanowy na całym świecie. Szwedzki pisarz Knut Larson, w swojej książce pisze o dywanach orientalnych: "Persowie pieczołowicie pielęgnują ich kulturę wytwarzania dywanów. Ich sztuka tkacka jest czymś wspaniałym, jest najlepsza na świecie".

Polub i udostępnij:

Ta strona została nagrodzona za wartościową treść: